Overzetten van cassettes

Bijna alle Commodore 8 bit computers beschikken over een datassette aansluiting. De enige uitzonderingen die ik kan bedenken zijn de C64 Games System en zijn opvolger de C64 DTV. De datassette was een goedkoop alternatief voor de diskdrive en er zijn er miljoenen van verkocht. De meeste (budget) spellen voor de C64 werden verkocht op cassette.

Je hebt een fantastische verzameling originele cassettes of je hebt zelf programma's geschreven die je wilt gebruiken op een moderne PC met en emulator. Deze pagina laat zien hoe het mogelijk is om cassettes in te lezen in je PC. Je moet wel een interface daarvoor bouwen (of kopen) die je datassette verbindt met je PC.

Het maken van een X1541 kabel.
Het maken van een XE1541 kabel.

Dit zijn de specificaties die ik persoonlijk gebruik om mijn cassettes in te lezen. Vrijwel elke PC zal voldoen die MS-DOS , parallelle poort en een floppy heeft.

PC: Pentium III, 256 MByte, 4 GB HD

OS: MS-DOS 6.2 + Windows 2000 SP4

Software:
MTAP + PTAP: Markus Brenner
FinalTap: Subchrist

Hardware:
C64S interface
1530 datassette

Waarschuwing:
Alles wat je doet is op eigen risico. Ik heb veel werk van deze pagina gemaakt om alle fouten eruit te halen. Maar er kan een foutje op deze pagina staan waar ik niets van weet. Als je foutje vindt neem dan contact met me op.

Allereerst moet je een C64S interface bouwen. Het is niet al te moeilijk om deze interface te bouwen. Deze interface geeft je de aansluiting voor een datassette en een IEC (disk drive) aansluiting. Het schema van de interface staat hieronder.

De interface heeft een gestabiliseerde voeding van precies 5 volts DC nodig om de datassette te laten werken. Er zijn verschillende manieren om deze voeding aan te sluiten, kies 1 van de volgende oplossingen.

Je kan een externe spanning adapter gebruiken in samen werking met een spanning regelaar zoals linksboven in het schema staat aangegeven. De aangesloten adapter moet een spanning leveren van ongeveer 9 tot 24 volt AC of DC. De spanning regelaar zorgt voor een perfecte 5 VDC spanning.

Een andere manier is om de 5 VDC aan te sluiten is gebruik te maken van de game port van de PC zoals is aangegeven in de rechter boven hoek van het schema.

De manier waarop ik het zelf heb gedaan is een aansluiting te maken direct op de voeding van de PC zelf. Ik heb voor deze oplossing gekozen omdat mijn PC niet over een game port beschikt. Na het solderen van de aansluiting moet je deze wel isoleren met isolatie tape.

Op de foto kan je mijn eerste versie van de C64S interface zien. In plaats van een connector waar je een IEC kabel in kan steken heb ik een IEC stekker gemonteerd die je in een diskdrive kan steken (boven). Van een stukje printplaat heb ik een datassette aansluiting gemaakt. Ik heb met en junior zaagje zaagsnedes gemaakt in de koperlaag. Daarna heb ik de uitsparing in de printplaat gezaagd. Gebruik een printplaat met koper aan 1 kant. Daarna heb ik alle aansluitingen gesoldeerd. Isoleer de printplaat van de datassette aansluiting op de plek waar de draden zijn gesoldeerd. Vergeet niet de verbinding in de D25 stekker tussen 2 en 15.

Als je de interface niet zelf kan bouwen kijk dan eens op de website van Markus Brenner. Daar vindt je een link om een complete interface te bestellen.

De software die gebruikt wordt voor het overzetten is geschreven voor MS-DOS. Je hoeft dus geen super PC te hebben om dit te doen. Ik had nog een Pentium III 600 MHz, een paar 2 GB HD's en een CD-ROM speler en dat is perfect voor deze taak. Ik ben begonnen om Windows 2000 te installeren op de tweede hard disk (D:). Je kan de PC nu ook gebruiken voor een emulator zoals VICE of CCS64, zip, internet en nog veel meer. Maar Windows 2000 kan geen MS-DOS uitvoeren. Nadat ik de PC volledig had geinstalleerd heb ik MS-DOS 6.2 geinstallerd op de eerste hard disk (C:). Vanaf nu zal de PC opstarten in MS-DOS. Maar geen paniek over het Windows 2000 gedeelte. Gebruik de installatie CD van Windows 2000 en voer een systeem reparatie uit. Als je nu de PC opstart dan wordt de vraag gesteld welk operating systeem je wilt starten (Multi Boot). Vergeet niet om de hard disken te formatteren met FAT. Als je NTSF formatteerd kan je geen MS-DOS gebruiken.

Ga naar de website van Markus Brenner en download MTAP (Lezen van cassettes) en PTAP (Schrijven van cassettes) unzip de programma's in het MS-DOS gedeelte van de harddisk. Je moet ook nog een programmaatje vinden wat CSDPMI.EXE heet en het in dezelfde directory neerzetten als waar je MTAP en PTAP hebt gezet. Als je dit programmaatje niet hebt probeer het dan via Google.

Zet je PC uit en sluit de C64S interface en een datassette aan op de PC. Start de PC in MS-DOS en ga naar de directory met MTAP. Start het programma MTAP.EXE. Het programma laat nu alle mogelijkheden zien. Als je de C64S interface gebruikt en aangesloten hebt op de LPT1 is het commando heel gemakkelijk:

mtap.exe game.tap [ENTER]

Het programma controleert de interface en vraagt: PRESS PLAY ON TAPE. Na het indrukken van de PLAY toets op de datassette gaat het programma alle data inlezen en opslaan in een bestand genaamd game.tap in dezelfde directory als MTAP.EXE. Met hele grote programma's zoals compilaties moet je de buffergrootte aanpassen.

Op de foto kan je het programma in actie zien. De rand van het scherm laat allerlei kleuren zien tijdens het inlezen. Zodra alle data is ingelezen kan je de PC opnieuw opstarten in Windows.

Nu kan je de emulator staten en het bestand game.tap inladen. In dit voorbeeld wordt de VICE emulator gebruikt, maar het werkt in elke emulator die .tap bestanden kan lezen.

Op de foto kan je de emulator in actie zien. De leuke wallpaper is van Ingo Ruhnke oftewel Grumbel.

Het programma FinalTap van Subchrist software kan gebruikt worden om het geïmporteerde .tap bestand te onderzoeken. Het kan de snellader opzoeken en het bestand exporteren naar een .prg bestand. Het kan ook gebruikt worden om een beschadigd .tap bestand te repareren.
Als je een .tap bestand wil terugschrijven naar cassette dan maak je gebruik van het PTAP programma.

Voor de gebruikers van de 264 series van Commodore computers is er een speciale interface beschikbaar.